Het voorwerp
Onlangs hebben wij een beeld van Mercurius aangekocht voor onze collectie. Ook wel Hermes genoemd. De god van de handel, maar ook van de diefstal.
Met 82 centimeter inclusief de sokkel is het een redelijk groot exemplaar, maar er zijn grotere exemplaren.
Toen ik een jaar of 17 was, kon ik met wat geld dat ik had gespaard voor een paar honderd gulden een beeld kopen in het Veilinghuis De Zon aan het Singel. Dat veilinghuis lag namelijk nog geen honderd meter van mijn ouderlijk huis in die tijd.
Dat exemplaar was een kleinere versie dan die wij nu pas geleden hebben aangeschaft. Eentje zonder marmeren sokkel. Het had wel een sokkel, maar was ook van groen gepatineerd brons. Helaas was de staf gebroken. Die heb ik laten vast solderen door een restaurateur van antieke kroonluchters.
Dat beeldje was het begin van mijn verzamelwoede in antieke voorwerpen.
Populair bij effectenhandelaren
Een vrij groot beeld staat in de effectenbeurs in Amsterdam. Het is bijna symbool geworden van deze beurs. Ook veel handelaren in effecten hebben zo’n beeld in kantoor. Wat voor een advocaat een bronzen beeld van Vrouwe Justitia is, is Mercurius voor de effectenhandelaar.
Giambologna
Maar wie heeft dat beeld gemaakt? Althans, wie was de eerste maker van dat beeld?
Daarvoor moeten wij terug naar de zestiende eeuw.
In het plaatsje Douai – dat nu in Frans Vlaanderen ligt – werd in 1529 Jean de Boulogne geboren.
Na zijn opleiding in Antwerpen, trok hij in 1550 naar Rome om daar verder te gaan studeren. Hij maakte daar een gedetailleerde studie van de Romeinse beeldhouwkunst uit de oudheid. In Italië werkte hij onder pseudoniem Giovanni da Bologna of Giambologna.
Hij raakte beïnvloed door de stijl van Michelangelo en ontwikkelde zijn eigen Maniëristische stijl.
Een van zijn eerste grote werken was de bronzen Neptunus en enkele figuren horende bij de fontein van Neptunus in Bologna.
In 1553 vestigde hij zich in Florence. Hij werd in 1563 werd hij lid van het fameuze Accademia delle Arti del Disegno, die net door hertog Cosimo I dei Medici was opgericht.
Andere bekende beelden van hem waren onder andere de Sabijnse Maagdenroof, Hercules en Nessus en natuurlijk de Hermes of Mercurius.
Wie meer wil weten over deze bijzonder beeldhouwer, moet maar gaan googelen op zijn naam.
Diverse uitvoeringen
Voor mij ging het voornamelijk om dat ene beeld om dit verhaal te vertellen.
Hiervan zijn meerdere exemplaren gemaakt. Uiteraard in de negentiende en twintigste eeuw.
Met en zonder vijgenblad. Pikant verhaal…beelden zonder vijgenblad, dus met blote penis zijn vaker gezocht en dus ook hoger geprijsd…
Er zijn met beelden in verschillende afmetingen, kwaliteiten en patines.
Feit blijft dat een beeld van Mercurius een decoratief object is, en gezocht door verzamelaars.